Turkish translation of "La butika de Musyu Navon"
Kunduracı Müsyü Navon
İstanbul'un Kuledibi semtinde, çoğunlukla Yahudilerin
yaşadığı 50'li yıllarda Bit Pazarı'nın karşısındaki eski binada kunduracılık
yapan Müsyü Navon'u hatırlıyorum. O yıllarda, yüzyıllık eski binaların alt
katlarında, Yahudi esnaflar türlü ticaretle geçinirlerdi.
Mahallenin havraları yanısıra, Musevi Birinci Karma
İlkokulu, kendisi de bir Yahudi olan kasap Müsyü Dalva, manav, balıkçı ve
kırtasiyeciler, sırtında torbaları ile dolaşan eskiciler, hep bu mahallede
topuk aşındırırlardı.
Herkes gibi bizler de yürüyerek okula, Beyoğlu'na,
Kuledibi'ndeki aile ziyaretlerine ve alışverişlere giderek, Beyoğlu'ndaki
Sümerbank Mağazası'ndan aldığımız ayakkabılarımızı aşındırır dururduk.
Müsyü Navon'un dükkanı, daha doğrusu sokağa açılan tek
kapısı ile bir kileri andırmasına rağmen, annemle ayakkabılarımızı tamire
götürdüğümüz yegâne kunduracı idi.
Navon adı "bilge" anlamına gelen İbranice
bir kelime olup, İstanbul Yahudileri arasında yaygın bir soyadıydı. İsmi
taşıyana epeyce gurur vesilesi olmasına rağmen annemin tercih nedeni
"bilge"liginden ziyade, ucuza iş yaptığıydı...
Bu taş odaya giriş, yokuş olan sokaktan birkaç basamak
ile mümkündü. İçerisi yarı loş olup, ağır bir küf ve ayakkabı kokusu taşırdı.
Müsyü Navon, büyük ciddiyetle tahta çalışma masasında ayakkabı taban ve
topuklarını değiştirir; bazen de eski deri diken makinesinin başında olurdu.
Tahta çalışma tezgahından başka, Müsyü Navon bir dört ayaklı kısa haşır
sandalyede oturur; tek ampullu basit bir lamba ışığında çalışırdı.
Tamirden sonra topuklara kalın kösele ve bir de demir
parça takardı Müsyü Navon. Takılan kalın kösele topuklar ve demir koruyucu ile
prestijimiz artar, kaldırımlarda adeta "tap dansı" edercesine okul
koridorlarında ayakkabılarımızı takırdatarak dolanırdık...
Hiç başını kaldırmadan, hasır taburesinde iki büklüm,
kolları sıvanmış gömleği ve önünde önlüğü, gözünde gözlüğü ile yaşlı Müsyü
Navon, yıllarca aynı bodrum katında Büyük Hendek Caddesi'ne inen yol üstündeki
bu küçük kilerde geçimini kazandı.
Mahallesinin Yahudi sakinleri giderek azalmağa
başlayınca Müsyü Navon da Kuledibi'nin tarihinin bir parçası oldu...
